Da Benedetto Vigne - La chantautura sursilvana sesenta a Turitg ans surprenda cun ses segund portatun cumplessiv, l’album «When I Let Go».

I dat bels albums. I dat grondius albums. «When I Let Go», la nova ovra dad Ursina, fa part da omaduas categorias. Quai ha da far cun la vusch straordinaria da la chantautura sursilvana – ina vusch fina ma zunt modulabla, subtila ma tuttina cutizzanta. Quai ha da far cun ina musicalitad expressiva, iertada ed optimada en tantas etappas, l’art cantica en famiglia e scola a Mustér, las choristas Crambambuli da Claudio Simonet, ils studis da jazz a Lucerna, il segiurn musical en Scandinavia, l’aventura vocala cun la Triada. Quai ha da far cun in dun cumpositori excuisit dad Ursina, cumpartì danov cun ses consort e cunmusicant turitgais Florian Egli. E quai n’ha betg l’ultim da far cun ina producziun da camifo per ovras poppusas da quests dis, curatada dad in maister da fama internaziunala, l’irlandais David Odlum.

L’album, per duas terzas en englais, cumenza cun ina decleraziun ch’ins po udir sco motto, «Lay Low», ubain «(Betg) dar si!». Sur figuras electronicas ligeras-zaclinas chanta Ursina en vusch velusa da na vulair succumber, ni a nauschaspierts, ni a rusnas nairas, ni ad urizis vizius, ni a glischs trumpantas. E baindalunga capriola sia vusch si e giu d’autezzas temerarias per lura sa platgar en il plimatsch dad agens chors multiplitgads en eternitads sfericas. E quel tun sa derasa tras l’entir album, saja en ils texts e titels che varieschan l’appel inizial en in «Hold On» u en in «Let Go», saja en las atmosferas siemiusas plain armunia e tensiuns mez zuppadas.

Ma nus udin adina puspè erupziuns or da quella textura che pudess magari er parair repetitiva. Gia la segunda chanzun, rumantscha, deditgada a «la mar», pia a sentiments marins, ans confrunta cun ina tunalitad differenta, pli bassa, pli calma, che cumprova quasi la constataziun da la chantadura ch’il linguatg matern evocheschia autras tempras musicalas che l’englais. Ina calma che cula or en ina coda da ramurs ambientalas che laschan litteralmain resentir las undas da la mar. Ma er l’encreschadetgna da las Alps.

En la chanzun «Let Go», che dat er il titel a l’album, suonda, suenter in intro retegnì, ina bella ritmica da saut tecnoid, rinforzada qua e là d’in bass invers (in bass sunà cunter la logica armonica). Frestg er il tact da «Miu cor», ina chanzun d’amur bunamain maternala, la melodia la pli poppusa da l’album, cun in refrain da qualitad abbaesca u schizunt beatleana. Ed uschia sa splega er il rest da la nova ovra dad Ursina en moda varianta, cun sturs jazzus sintetics en «Tut semida», cun clavazins arpeggiants classicistics en «Finally», cun accords impressiunistics en la ballada «Feelings», accords che laschan chaminar ora l’album en in finale avert.

E concernent «feelings», la lirica dad Ursina ha propi ina tendenza introspectiva, magari entaup’ins abstractums sentimentals – emptiness, speronza, compassion; ella operescha però cun bleras allegorias e metafras, meteorologicas u seismicas, mintgatant datti terratrembels e fieus artificials, mintgatant datti brentinas u burascas. Ed or da la mar cloman, malgrà calma, spérts, demunis e sirenas. Tut maletgs ch’ins po er considerar in pau stereotipics. Mabain, betg mintga chantautura sto exnum raquintar lungas istorgias ultra-poeticas. Mintgatant tanschi er sch’ins po «connect your body and soul», sco ch’igl ha num en «Let Go». E quai gartegi stupentamain ad Ursina Giger, surtut grazia a sia vusch pelvaira dialica.

Ursina: When I Let Go (Radicalis/Bandcamp)
Dapli & infos: https://www.ursinamusic.com/

Text: B. Vigne, Turitg  
Fotografias: (c) ursinamusic, (c) Angelika Annen

 

PROXIMS CONCERTS:

16.09: Fribourg, Fri-Son @21:00
28.10: Parterre Basel @20.00
03.11: Werkstatt Cuera @20.30
06.11: Cinema Sil Plaz Glion @20.00


Suonda LATABLA!

Da Benedetto Vigne – Avant in pèr emnas è cumparì il primalbum da las Rodas, il trio actual da Corin Curschellas.

Ins pudess bunamain dir che cun las Rodas haja Corin Curschellas chattà sia gruppa optimala, in trio reducì a l’accordeon da Patricia Draeger, al cello da Barbara Gisler ed a sia atgna vusch nunconfundibla – magari er la combo minimala adattada per quests dis pandemics. Ina formaziun che suggerescha intimitad e calma, che projectescha la structura d’ina fina manidla kammermusik. Ma uschè finas n’èn las Rodas betg!

L’accordeon tira endament la musica populara alpina, ma igl è evident che la gruppa na vul betg esser messa en truclets stilistics, e perquai cumenza ses emprim album, cumparì questa primavaira, gist cun ina skizza che oszillescha vagamain tranter jazz e tango. Igl è in fresco musical cun il titel «Zuckerbäcker»: Corin Curschellas propona qua in protestsong elvetic, confrontond regords ad in agen passà precar alpin cun la miseria ch’ans cuntanscha ozendi d’ordaifer sin bartgas naufragiantas, ma er cun il sfarlattim actual da nossas ritgezzas natiralas. Igl è in pamflet detg prosaic – Corin n’è qua betg la gronda poetessa, ma en la epoca «rappunza» dastg’ins senz’auter er esser placativa.

I dat en l’album anc ulteriuras chanzuns dialectalas tudestgas, pulitamain pli poeticas, duas scrittas da la chantautura gia avant onns per vuschs collegas e reprendidas uss en tunalitad «rodaica»: In purtret detg melanconic da la staziun principala da Turitg ed ina sgarschurusa ballada da strias cun trantertuns da Brecht e Weill. La vart tudestga vegn cumplettada d’ina spezia dad «alpsegen» onomatopaic e d’ina veglia chanzun gualsera che citescha las famusas lingias popularas svizras da «muschkchaatä» e «nägeli». Polyglotta sco adina preschenta la Curschellas er ina melodia detg flurusa ch’ella ha cumponì sin in text dal poet englais William Wordsworth, datond dal 1800.

Ma igl èn surtut ils chants rumantschs ch’ans interessan qua. E tge surpraisa frecha ans porscha il primalbum da las Rodas: Corin, la chantadura cun background sursilvan e dimora actuala a Rueun preschenta en tut nov chanzuns exclusivamain engiadinaisas! Ina casualitad. Tranter quellas il chant da balenas «Al mar», tenor ina poesia da Clo Duri Bezzola barmier, la represa d’ina da las pli bellas melodias da Corin Curschellas, cumparida oriund sin l’album «Valdun» dal 1997. E lura spiras autras chanzuns popularas ladinas, veglias e novas, da sautunzas, filunzas, lavunzas. Concret: «Donna donna vè a cha», «Saira per saira», «Laschiva gronda sü’l bügl». Ed uschè vinavant.

Grondius sco las Rodas vegnan da dar a mintga toc in’atgna tempra, in’atgna colur: quai tuna ina giada sco imni d’encreschadetgna, ina giada sco bella tarantella, ina giada vegn la melodia circumdada da musique concrète, ina giada ornada da ghirlandas creolas. E quella varietad gartegia a la gruppa grazia al chant chaud e baintemperà da Corin, al violoncello tentalus da la turgoviana Barbara Gisler, cumprovà tant en musica classica sco en quella populara. Ma surtut al talent arranschader da la zugaisa Patricia Draeger, in’instrumentalista universala ch’ha studegià classica moderna e jazz, ch’ha gia sunà ses accordeon per tut il mund enturn e che vala sco ina da las pli valerusas musicistas svizras da quests dis. Las Rodas - in ensemble che rocla e rolla bain!

->Rodas (r-tunes)

Text: Benedetto Vigne, text cumparì ils 3 da matg 2021 en La Quotidiana)
Fotografias: (c) Sava Hlavacek

 

---

---

Forsa er insatge per vus:

---

Da Benedetto Vigne – Fiona Fiasco alias Fiona Cavegn publitgescha ses emprim album «Forever Faking Memoirs» ubain «Regords trumpants per adina».

Avant in tempet hai jau menziunà en ina columna da LQ che a la musica da pop e rock rumantscha manchia in pau ina tscherta «modernitad», vul dir che noss chantauturs e nossas chantauturas zoppegian pelsolit davos ils trends dal temp, sa movan magari pulitamain dasper il zeitgeist. Ma i dat per cletg er excepziuns, pitschents hailaits en il detg grond microsmos chantautural da la Rumantschia. In da quels è la giuvna musicista Fiona Cavegn da Breil che delectescha dapi passa dus onns las tribunettas da Turitg e conturns cun sias chanzuns jazzusas bain ziseladas e ch’ha gia surprendì il mund «viral» cun ses videoclip feministic anti-bellet «Mona Lisa».

E quella chantautura e ghitarrista sursilvana ans surprenda uss cun ses emprim album polyglott «Forever Faking Memoirs». Gist davantor però las surpraisas relativas da l’ovra: Fiona na segna betg suletta l’album – ella vegn accumpognada d’in musicist che sa numna pumpusamain Melodiesinfonie. Rumantscha è tiers quai – sco il titel lascha sminar – mo ina unica da las otg chanzuns. E Fiona n’è betg pli Cavegn, ella ha tschernì per quest project il num d’art bunamain frivol Fiona Fiasco. «Quel tuna ualti cool e va era bein aprau, jeu parel magari da trer ils fiascos!» declera ella.

Anc ina resalva: «Up to date» èn il senn pli stretg è l’album be en sia tunalitad generala, stilisticamain sa mova il duo en las auas d’in jazz d’apero atemporal, masdiglià cun zinslas da bossanova e tifs da chantinella scutinada franzosa, gea, perfin ina scappada en il beat da tecno tempriv aud’ins en la rimnada. E propi da vairas chanzuns na san ins betg discurrer; ils tocs èn plitost ina spezia da texturas repetitivas, per part electronicas, per part analogas, sur las qualas ils dus spondan vuschs e figuras, cun in daletg e stimul nunditg.

E quai davent da l’emprim trac cun il bel titel «Brangelina Fanfiction»: Sur in loop da diversas tastadiras perlantas palaisa Fiona cun in sprechgesang lasciv-letargic che «plastic trees and yoga retreats mean nothing if you don’t love yourself». Vul dir che tut las ritgezzas e vanitads da quest mund na valan nagut sche ti n’has betg gugent tatez(za). E quell’aria autoconscienta feministica gira tras l’entir album. Il pli explicit en lez titel che stat sur ina skizza tropicalica cun trantertuns da blues: «Boys Suck» – per rumantsch schess’ins «buobs fan la chagia».

Danor natiralmain il buob Kevin Wettstein – l’um davos la «Melodiesinfonie» – che cumplettescha cun ses maun jazzus il spiert liber da Fiona. El, ch’ha gia publitgà diversas lavurs sco solist, surpiglia l’unic toc chantà gnugnond per dialect turitgais (cun ina strofa rumantscha da Fiona): «Ich hätt so gärn ich wär wo andersch». Tut insanua auter sa chatta er la chanzun finala «Pazienzia ei clav»: Qua tuna digital be pli la leva battaria, e qua lascha Fiona crudar daltut sias tempras frivolas, chantond en ina moda fitg pura, emoziunala – sco sche rumantsch na fiss betg fatg per la decadenza. Ina musicista cun bleras fatschettas, gea, cun in flair da «star» vegnent; en in lieu confessa ella schizunt: «My name is melody mistery».

A propos da up to date: Moderna è er la publicaziun da l’album «Forever Faking Memoirs» – el cumpara be sco «vegl» disc da vinyl (reciclà!) ubain sco uschenumnà download digital (giu da la renumada plattafurma musicala «bandcamp»), pertge che discs cumpacts èn oramai totalmain ord moda. Ed er betg «sexy», tenor Fiona. Sin youtube entaup’ins dal reminent dus clips dal duo che illustreschan cun bler gust l’atmosfera da sia musica («Brangelina Fanfiction», «Je suis avec toi»).

Fiona Fiasco & Melodiesinfonie: «Forever Faking Memoirs» (Radicalis/Bandcamp)

Text: Benedetto Vigne, cumparì ils 7 d’avrigl 2021 en La Quotidiana
Fotografias: (c) Fiona Cavegn, Paco Alborghetti

 

---

---

Forsa er insatge per vus:

---

Da Flavia Hobi (GiuRu) - Avon bunamein in onn, el settember 2017, ei cumparida sia emprema EP Mascra – manegiau ei la musicista Chiara. La giuvna da 19 onns ei carschida si a Rabius – per part stat ella aunc adina leu, per part a Lucerna. La stad ha ella serrau giu la FMS a Glion. Ussa entscheiva ella il aschinumnau „studi preparatoric da jazz“ a Lucerna.

Realisau ha ella la EP ensemen cun sia band CHIARA ch’exista ord sis dunnas giuvnas dil Grischun. Chiara dat adina puspei concerts en differents loghens, seigi quei persula, ensemen cun ina part ni l’entira band. Sch’ella fa buc grad musica s’occupescha ella bugen cun art en general, seigi quei teater, art figurativ ni litteratura. Plinavon gauda ella da far turas da velo.

L’emprema gada ch’ella hagi giu il giavisch da star sezza sin tribuna e da far sia atgna musica seigi stau 2011 cura ch’ella hagi viu la Bibi Vaplan el GKB Auditorium a Cuera a caschun dalla sonda liunga. Per ella eri in mund tut niev e quei ha inspirau ella fetg. „Denton era las duas EP's d'Ursina ch'ein cumparidas igl onn 2014 han fascinau e motivau fetg mei.“ Grazia al project naziunal HelvetiaRockt ha ella lura ensemen cun 5 autras giuvnas saviu registrar duas canzuns, ina da quellas era dad ella sezza. „Ils buns feedbacks da glieud ord miu conturn ed il plascher da registrar han schau nescher il giavisch e l'idea da crear in agen disc cumpact sco lavur da finiziun da mia scolaziun.“ Sfidas seigien per exempel stadas „da nudar las canzuns sin pupi cun in program da musica, dad arranschar las canzuns per la band, dad organisar e manischar quei entir project naven dalla musica tochen la finanziaziun sper la scola.“

La canzun Mascra ha era inspirau ella da dar il num „Mascra“ a l’entira EP: „Il tetel Mascra va bein a prau cun tut las canzuns. Pér sch'ins ei demascraus san ins esser sincers enviers sesez e capir las autras canzuns.“ Da scriver canzuns per romontsch vul ella en mintga cass era mantener el futur. Forsa vegni igl engles aunc vitier, gliez vul Chiara schar aviert.

Pertuccont plans, co ei savess musicalmein ir vinavon, menziuna Chiara ch’il giavisch da registrar in entir album da CHIARA seigi en mintga cass cheu. E sin la damonda, nua ch’ella vesa sesezza el futur resp. co ch’ella vul cumbinar professiun e musica manegia ella: „Cunquei ch’jeu less studegiar jazz e daventar musicista resp. cantadura vegn mia pissiun la musica tier mia professiun, tgei ch’ei in grond privilegi.“

Text: Flavia Hobi, GiuRu
Fotografia: (c) Chiara Jacomet

Tgi che vul udir Chiara el proxim temps live sa far quei:
• ils 3 d'october a Sogn Gagl ella "Grabenhalle"
• ils 6 d'october a Sent a caschun dil batten dil DC "La vita" dad Angelo Andina
• ils 27 d'october a Sogn Gagl alla "Singer-Songwriternight”

En il web:
https://mx3.ch/musicchiara

Suonda LATABLA!

---

Forsa er insatge per vus:

---

Da Benedetto Vigne - Il nov album da la chantautura sursilvana è in invit al cor.

«You Have My Heart» – il titel dal nov album dad Ursina, quasi ses segund album, tuna sco in’invitaziun, in invit dad entrar en il mund musical da la chantautura sursilvana: Ti es part da mes cor e da mia cordialitad. Ma malgrà tut quella ospitalitad evidenta, la vusch strafina, las texturas filigranas, n’èsi betg usché lev da suandar il clom da la giuvna musicista. Ins sto vaira sa lavurar en ed approfundar en l’ovra. Gia l’emprima chanzun da l’album, il titel principal, ans irritescha cun sias tschintg quartas, ses glissandis fints e sias progressiuns semitonalas.

Ursina na vul betg ans render la vita simpletta e monocromica, ella sa mova lunsch dals mollissems e tralalas usitads da la musica pop, ella creescha in univers musical zunt ritg e variant, animà da folk, jazz e classica, purtà da melodias inspiradas ed embellì dad inqual tun da sturs forestal.

Ella maina l’auditori en in ambient magic, in ambient da dialas e nanins, da chavriels ed ursins.

L’influenza nordica è gia vegnida citada pliras giadas – cun il ristg da repeter in stereotip: la vusch clerischma da valì, cun sias eventualas capriolas falsettas, l’instrumentari da giugaret –l’omnichord, l’autoharpa – tut quai maina l’auditori en in ambient magic, in ambient da dialas e nanins, da chavriels ed ursins. Ma adatg, la chantautura na sa chapritgescha betg sin melodias castas, asepticas, anzi, en tscherts muments sa schluita en in lev tun lasziv che lascha sminar la vaira sensualitad da las chanzuns dad Ursina.

In tun lev lasziv e sensual.

E mintgatant para l’artista schizunt dad surmuntar sasezza, en las cadenzas «walrusianas» da «I’ll Fight For You», en l’erupziun ramurusa da «One Two Three». Nundir da las duas perlas rumantschas, omaduas en in tac da trais quartas respectiv da sis otgavlas ed in’atmosfera intima - silpli ins giavischassi dapli chanzuns en l’agen idiom. Ma Ursina s’orientescha evidentamain ad ina carriera internaziunala e preferescha il chant englais.

Ils noss cors ha ella tuttina gia conquistà.

 .:. Tips: CD e video youtube:

https://www.youtube.com/user/ucalein

Dapli & infos: https://www.ursinamusic.com/

Text: B. Vigne, Turitg   Fotografia: (c) ursinamusic

 

PROXIMS CONCERTS:

22.03 Lucerna
Schüür

24.03. Aarau
Kiff

31.03. Turitg
M4M Music Festival

12.04. Basel
Cafè Singer 


Suonda LATABLA!