Da Romana Ganzoni -
La guida, Maria Rita, muossa a giasts seis cumün Sant'Angelo Muxara in Sicilia. Ella fa quai per raps, 60 euros la persuna. Uschigliö nu's rivessa pro Olga, la producenta da ricotta e chaschöl "di pecora", tuot il cumün cumpra pro ella, seis hom tegna 600 bes-chas, 450 vegnan musas mincha di duos voutas dal patrun e da seis duos pasters. Olga es be pitschnina, ma plain energia. Na plü veglia sco 50. E fingià quatter abiadis. Uschè suna, las blondas, complimenti, signora, disch eu cur cha no partin. Ed ella schmacha sül chaschöl frais-ch chi'd es aint in üna fuorma da plastic da l'apparentscha d'ün giovaret per criblar sablun. Olga schmacha e ria, pulischa ils mans vi dal scussal e dà üna branclada. Eir la vista da lain da Padre Pio aint illa grotta da la chascharia surria. Las fluors davant el sun da plastic, precis sco la fuorma da chaschöl. Intuorn ed intuorn plattinas da keramica albas. Auguri! Ancora.
Sia tatta faiva pasta fresca amo cun 105 ons
Uossa rivaina pro Maria. Maria es la furnera. Scha'l pan es pront po gnir minchün pro ella e chatschar üna pizza o verdüras aint il fuorn chod chi ha fingià 70 ons, ün fabricat da Palermo cun trais portinas. Maria ans dà pan frais-ch cun öli d'olivas ed origano sech our da seis üert. Seis hom Angelo chi d'eira mürader ad Airolo e lavuraiva in üna fabrica in Germania fa la pasta fresca, el sezza davant üna maschina e quinta da sia tatta chi faiva pasta fresca culs mans (sül schnuogl schnester) - amo cun 105 ons. El fa la pasta cha no mangiaran plü tard cun Maria ed Angelo aint il "cortile" davant lur chasa. Giuseppe, il frar da Maria güdarà, Maria e Giuseppe discuorran tanter dad els inglais, els sun creschüts sü tuots duos a Bedford. Là - i'l lö da l'ultima execuziun in Ingalterra - viva üna gronda colonia taliana, divers sun da Sant'Angelo Muxaro.
Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:
-
-
-
-
-
-
-
L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
-
La Giuventetgna Rumantscha
-
Adüna bun - cafè grischun
Raquints dal tat chi d'eira chaminà vi pro la muntogna magica
Davo continuaina il gir. I cuorra nanpro la cusdrina da Maria Rita, Catarina, ella ans vaiva vis prendendo sole sün terrazza e voul salüdar. Davo duos minuts discurrina cun tschinch o ses persunas, tanter quellas il fruttivendolo chi metta persics aint illa sadella chi penda vi d'üna sua sün via, uschè cha Franco dal prüm plan (e bap da la guida) sto be amo trar sü la frütta, el vaiva cancar ed es amo debel. Ma na massa debel per gnir giò illa chadafö da la famiglia da Maria Rita - la prüma stanza schi's riva aint da porta. La mamma es eir quia, s'inclegia - e la nonna. Franco fa mangiar caponata e capras cun lur verd da prümavaira - tuot fat aint svessa. I gusta. E pigliai mandels, dai! Daplü! No mangiain, e Maria Rita quinta dal tat dal tat chi saja chaminà vi pro la muntogna magica, perche ch'el vaiva sömgià ch'el stöglia ir là. Ün veglin bondraius saja segui ad el ed haja vis co cha la muntogna as rivit - e vis milla s-chazzis, or e diamants. Aha!, haja dit il vegl, ed inaquella s'haja la muntogna serrada, ed ils duos homens as transmüdettan in chasinas da lindornas.
Ed uossa sperescha, cha quai nu capita cun mai, davo ch'eu n'ha quintà da questa meraviglia.
Text e fotografia: R. Ganzoni, Schlarigna
Suonda LATABLA!
-
5 giadas quatter paraids
Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. Nossa lingua è noss da chasa, uschia in bonmot.…
-
5 giadas sco chaun e giat
Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. E ch’i dat nundumbraivlas locuziuns e proverbis cun animals, quai…
-
Ursina – ina vusch che connectescha corp ed olma
Da Benedetto Vigne - La chantautura sursilvana sesenta a Turitg ans surprenda cun ses segund portatun cumplessiv, l’album «When I Let Go».…
-
5 bels nums dad umens
Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. E che nums rumantschs èn bels, quai san era…