Dad Indra-Maria Decurtins (GiuRu) - La tiara sontga ha ina gronda muntada per treis dallas pli grondas religiuns dil mund, il cristianissem, il giudaissem ed igl islam. Per in’jamna ein giuventetgna oriunds da tschun differentas tiaras vegni ensemen, per emprender d’enconuscher in l’auter, duront viver e uvrar cumineivel. Dasperas hai dau la pusseivladad da visitar marcaus cun gronda muntada per la situaziun politica e la religiun. Quei ha buca mo dau la pusseivladad da discussiunar sur da nossas culturas differentas, mobein era sur da conflicts grevs e las religiuns ch’ein per part la basa da quels conflicts.

Israel ei ina tiara ch’ei bia ellas novitads pervia dil conflict cun Palestina. Quei conflict marscha schon dapi decennis ed ha pliras caschuns. Per gronda part vai pervia da la tiara sezza e la muntada dils marcaus sogns. Ei dat regiuns, per exempel a Gaza ni certs marcaus el West Bank, omisduas regiuns da Palestina, che vesan pliras attaccas ni consequenzas dil conflict, che parts da Israel. Duront quell’jamna hai dau la pusseivladad da visitar marcaus sco Bethlehem e Jerusalem. Impressiononts ei il mir staus a Bethlehem. Il cunfin che sparta il West Bank dad Israel, fuorma per la gronda part mo ina seiv normala. En certs loghens dat ei denton era in grond mir, aschia sco a Bethlehem. Il mir ei aschi gronds sco quel da Berlin era, cun maletgs e messadis da graffiti dalla glieud sezza, mo era maletgs politics digl artist renomnau Banksy. La gronda part dils messadis cloma per l’avertaziun dil cunfin ed ina fin dil conflict. Sil mir eisi mez in fildirom cun spinas, per che la glieud sa buca surmuntar il mir.

Hebron, da l’autra vart, ei in marcau el West Bank, nua che las spuras dil conflict semuossan ualti fetg. Politicamein eisi in marcau spartiu en duas zonas, la zona H1 controllada dils Palestines e H2 per la gronda part dils Israelits. Ella zona H2, hai giu consequenzas per la glieud che viva leu, avon tut per ils palestines. Aschia dat ei en quella zona vias ch’ein serradas per palestines. Enamiez il marcau dat ei cunfins enferrai cun guardias da cunfin ch’ein tuts armai. Quei ei aschia per la ‘segirtad’ dils israelits che stattan en schinumnai ‚settlements‘, buca lunsch naven da quellas vias.

Sco turist sto’ins mussar ils passaports al cunfin da quellas vias. Tutsanua ein soldats, che sguardan, omisdus mauns sin in’arma aschi gronda, che jeu hai aunc mai viu en mia entira veta. Ins survegn in grond respect per quella schuldada , ed jeu vai sentiu en quei mument miu cor battir ualti fetg. Per nus eisi buca in problem da passar la duana. Ina collega da Palestina sto denton encurir in’autra via che nus per arrivar al liug destinau. Tschella vart dil cunfin ei buc in paradis. La via ei totalmein vita, dretg e seniester baghetgs che vesan o sco sch’els fussen stai vits per plirs onns. Pervia da che las vias eran serradas, ei l’economia totalmein ida empaglia e l’infrastructura sco scolas ni spitals ei svanida, aschia che la glieud ha buca pli saviu viver leu. Ussa sesent’ins sco dad esser sin ina via da spérts bandunada.

Sper il conflict ei Israel, cullas regiuns da Palestina, ina bellezia tiara, cun cuntradas differentas. El nord e sper la mar dat ei bia verd cun palmas ed oasas. El sid eisi plitost desiert, ina cuntrada ch’ei era speciala. Era la glieud ein per la gronda part aviarta e toleranta.

Il project intercultural sez « construir e destruir mirs », organisaus dall’uniun NaturKultur, ha giu liug el Kibbuz Lotan, el desiert Arava, pia el sid dad Israel. Kibbuzim vegnan colonias collectivas cull’idea cummunabla e la structura democratica numnai ad Israel. Ella tiara dat ei oz varga duatschien Kibbuzim. Il special tiel Kibbutz Lotan ei ch‘igl entir Kibbuz marscha senza ressursas persistentas e mo cun energia ecologica. Il project da NaturKultur emprova da colligiar la giuventetgna dall’Irlandia, dall’Irlandia dil Nord, dalla Svizra, dad Israel e dalla Palestina. Il camp porscha la pusseivladad da vegnir, viver e luvrar ensemen, e d’emprender d’enconuscher culturas e tiaras differentas. Aschia habitavan nus en in camp nua che l‘electricitad vegneva producida a moda ecologica, ei deva tualettas senz’aua, tut che vegn compostau, grazia a sistems per dilapidar aua mo era rumien. Aschia vein nus era giu la pusseivladad dad emprender co baghegiar mirs cun ressursas persistentas, cun nuot auter che tratsch, aua e strom. Tut rumien ha sia muntada e vegn druvaus per baghegiar mirs ni schizun casas. La lavur cun ed ella natira dat in sentiment bunamein spiritual.

Israel e la regiun palestinesa ha bia da porscher. Quei temps ha dau a nus la pusseivladad dad emprender differentas lecziuns per la veta. Per l’ina eisi stau ina lecziun impurtonta el viver pli ecologic e persistent en in mund nua che ressursas necessarias per surviver, sco l’aua, van plaunsiu alla fin. Da l’autra vart vein nus empriu bia sur dil conflict che setila gia sur plirs decennis e sur dallas consequenzas per la glieud che viva leu, per ils israelits ed era per ils palestines. Ei resta mo da sperar ch’ei dat enzacu la caschun per la glieud che vivan leu da far pasch e dad arver ils cunfins per ina veta en cuminonza e carezia proximala, sco tuttas treis religiuns perdegheschan.

Suonda LATABLA!

♥ sustegnair LATABLA