Da Corina Gustin - Bibi Vaplan tocca pro la garda dals acts rumantschs cun üna gronda popularità e preschentscha eir ourdvart il chantun da patria. Ella quinta da magia, ragischs e da seis nouv album chi surprenda cun tuns moderns electronics.
Co tuna teis nouv album, co descrivessast tü el?
Quai es amo greiv, a mai para ch’el es fich varià, fich viv ed eir profuond
Tü hast fich jent la plövgia?
Eu n’ha fichfich jent la plövgia, il cling da la plövgia, la savur. Eir sch’eu sun aint il auto ed i van ils chasperins vi e nan. Eu n’ha pero güsta usche jent il sulaj
La chanzun dal muos-chin tractor es meis favorit – per mai plütöst ün’otra bes-cha: Ün verm musical, ün «Ohrwurm». Dodast quai suvent?
Ils blers dischan plütöst cha «Tschigu» saja ün ma eir il titel «Iron B». Dal «Fies muos-chin tractor» nu n’ha eu fin uossa amo dudi quai. Ma bel da dudir!
Che titel dal nouv album es teis predilet e perche?
Quai es il titel «mia arma». Perche es amo greiv da dir… eu nu sa perche. Minchatant esa meglder da na savair.
Eu n’ha fich jent la quietezza. A mai para cha’l muond es “overdosed” cun tuns e roba
Daspö teis ultim album «Cul vent» e l'album «Cler, cler» sun passats trais ons. Che as ha müdà daspö quai?
Dal 2015 es cumpari l’album «Cul vent» ed uossa «cler, cler». Eu n’ha l’impreschiun cha in general esa aint daplü roba da rier e daplü ligerezza aint in mia musica
Perche hast tschernü il titel «Cler, cler» sco titel da l’album?
Perquai cha “Cler, cler” es statta üna da las prümas chanzuns ch’eu n’ha scrit per l’album nouv. Quai d’eira per mai ün mumaint ingio cha tuot d’eira cler, sainza ch’eu pudaiva incleger. La chanzun cumainza cun la frasa “Eu vez vez cler, tuot la bellezza vezza cler”: Ün möd positiv ed avert da sentir.
Il radio SRF3 lascha ir regularmaing tias ovras - las chanzun «Milli bels guottins» e «Iron B» sun stattas chanzun dal di, «Song vom Tag» in schner ed in avrigl. Quanta canera as stoja far e quanta lavur investir per gnir dudida sco musicista rumantscha?
Eu lavur schon fichfich bler ed is es ün dür lavur ma a la fin dals quints esa in paiin ün mix our da paschiun, creatività ed eir furtüna.
Pel mumaint est tü sün turnea svizra – quant grond es l'interess vi da concerts rumantschs illa Svizra Tudais-cha?
Eu stoss dir cha l'interess es fichfich grond. Il publicum es per 90% tudais-ch, eir sch’eu sun in Grischun. Ils indigens nun interessa quai usche ferm. Quai es schon curius…
Tü est dachasa in Val Lumnezia. Vain sco prossem ün album Sursilvan?
Na, quai sgüra na. Cler ch’eu n’ha imprais Sursilvan ma la lingua da meis chant es e resta Vallader
D'ingionder vain l'inspiraziun per tias chanzuns?
Quai es alch magic, eu nu chat ils pleds da descriver quai. In prüma lingia douvra temp, ün cour avert ed il dret mumaint da laschar ir tuot
Ün chantadur cuntschaint ha manziunà üna jada ch'el haja douvrà be 20 minuts per scriver sia chanzun pel film da James Bond. Hast fü fat experienzas similas?
Schi, ün bun exaimpel es “lascha a mai”. Quella es gnüda oura schwuppidup ed ella d’eira quia precis usche sco ch’ella vaiva dad esser. Tanteraint daja quels mumaints ma pro mincha chanzun es quai darcheu tuot different. Pro las bleras chanzuns - eir dal nouv album - haja dürà bler plü lönch
il rumantsch es per mai dachasa, profuondità
Co guarda oura per tai ün di perfect?
Ün di perfect es scha meis cour es calm, sch’eu poss ir a spass cun meis chan al lai e baiver ün bun cafè. Ma vairamaing chat eu in mincha di alch mumaints chi sun perfects. Mincha mumaint dürant mincha di po esser perfect.
Che musica taidlast tü svessa?
Vairamaing ingüna - eu n’ha fich jent la quietezza. Cur ch’eu vegn cul auto taidla minchatant radio o üna CD. Pel mumaint taidla güsta il nouv album da Pascal Gamboni. Ma eu taidl dinrar musica, a mai para cha’l muond es uschigliö fingià “overdosed” cun tuns e roba. Eu giod la quietezza.
Che t’occupa pel mumaint?
Pel mumaint m’occupa il Swiss Press Song cha nus vain da dar gio quist’eivna chi vain e ch’eu sto amo prodüer a fin. Quai es üna cumposiziun pel Swiss Press Award e tuot es ün zich stret. E lura m’allegra sün mias vacanzas davo quai.
(remarcha da l'autura: Bibi Vaplan ha gudagnà il Swiss Press Song 18 cun il titel Miss Pompus:)
Che nu sa la glieud da tai?
Eu nu sa che cha la glieud nu sa da mai…forsa ch’eu dorm fich jent e ch’eu passaint fich bler temp suletta. In meis lavur natüralmaing, eu stun eir suletta. Forsa nu sana ch’eu sun vegetariana e cha meis tofs nu spüzzan ;)
In tschinch ons…
Less eu avair ün’abitaziun plü gronda
Che es il rumantsch per tai?
Il rumantsch es per mai dachasa, profuondità. Per mai es scriver rumantsch bler plü simpel sco tudais-ch perquai ch’eu poss colliar vi dad alch magic in mai. Vi da ragischs chi implischan a mai cun inspiraziun
Intervista: Corina Gustin
Fotografia: (c) Bibi Vaplan
Dapli: http://www.bibivaplan.ch/
PROSSEMS CONCERTS CLER CLER TOUR 2018:
25.05.18 Turbine Theater, Langnau
01.06.18 Bergfahrtfestivla, Bergün
02.06.18 Bergfahrtfestival, Bergün*
11.06.18 Lesebühne, Zug (prelecziun)
07.07.18 FL1 Live, Schaan
12.09.19 Kantonsbibliotek, Chur (prelecziun)
17.11.18 Kultur Kreuz, Nidau
* Solo
Suonda LATABLA!