Da Benedetto Vigne - Ad Astrid Alexandre gartegia cun ses segund album «Umbrivas» ina nova capolavur da la scena rumantscha.
Jau vuless numnar Astrid Alexandre betg simplamain ina chantanta u chantadura, jau preferesch numnar ella ina «artista vocalica». Ina persuna che sa far cun sia vusch dapli che mo «chantar», ina che sa schonglar, capriolar, chaubriclar cun sias cordas vocalicas. Quella qualitad demussa Astrid gist en l’emprim toc da ses nov album «Umbrivas», cumparì l’entschatta da mars, la skizza cun il titel «Lighthouse» (bel da battegiar l’album «Umbrivas» e lura gist cumenzar cun la glisch!). E quest «far traglischant» (Leuchtturm) bogna l’artista en in mar da misterius ecos ambientals, sur ils quals la vusch principala sgulatta aut ed ostinat sco ina vela ent il vent.
Differentas texturas
Ma i na va betg per la pura demonstraziun acrobatica – gia la segunda chanzun, quella «Beautiful Mind» emprestada da l’amia Corin Curschellas, passa si en in vestgì daltut different, ina spassegiada en ponns da popsong atemporal, chantà cun vusch bassa, carmalanta. Ed uschia sa noda l’entir album da textura a textura, da clavazin a calimba, da sintetisader a ghitarra, senza però bandunar la tempra basica da l’autura. Muments africanisants, arias da chanson, escapadas da funk, minimalissems ramurus – gea, perfin in trantertun recurrent da chanzunetta d’uffant udin nus qua. Ed adina puspè interrumpa la musicista il fluss dal toc, per inserir in mument da reflexiun, da cuntradicziun schizunt, applitgond accords diminuids, melodias guerschas. Precis sco quel cuntrast tranter las sumbrivas ed il far traglischant.
Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:
Inamurada en chalzers
Quel cuntrapunct stilistic vegn er reflectà sin il nivel dals texts: Il «Lullaby» raquinta – en la strofa rumantscha – davart las solitas charinezzas da la natira che fan ninnar l’uffant, fertant ch’il refrain englais scungira l’uffant da betg crair a las smanatschas dals creschids. Ed en la chanzun titulanta cuntrasteschan ils maletgs dals fugitivs africans cun l’indifferenza dal rest dal mund. Ma i dat er muments ligers, ilarics, il pli tard en la chanzun finala, in’aventura d’amur nunpussaivla fixada sin in pèr chalzers.
Duas ospitanzas colureschan ultra da quai questa segunda ovra d’Astrid Alexandre, per l’ina l’idilla impressiunistica «Zervreila», scritta e chantada dal contrabassist Rees Coray. E lura il duett cun Pascal Gamboni en «Veta», la sonorisaziun d’ina poesia clav da Tresa Rüthers-Seeli: «In siemi sco sch’ei dess aunc melli stads.» Milli stads, milli atmosferas: «Umbrivas» è in album d’ina enorma ritgezza musicala, d’ina raffinezza stilistica e d’in messadi sublim, in album che reflectescha la vista cosmopolitica da l’artista vocalica, sia derivanza rumantscha, belgia e perfin … haitiana.
Text: B. Vigne, Turitg
Fotografia: (c) Mattias Nutt
Astrid Alexandre: Umbrivas (R-Tunes)
Suonda LATABLA!
Forsa er insatge per vus:
-
«Plü ch’eu imprendaiva, damain ch’eu savaiva» - 15 minuts cul translatur rumantsch Walter Rosselli Da Corina Gustin – Walter Rosselli, uriund tessinais, ha stübgià lingua e litteratura rumantscha a Friburg ed a Turich e translatescha cudeschs…
-
«Oravontut plai lur humor a mi, quel ei fetg sco a Danmarc» Da Flavia Hobi – Anne-Louise Kleberg Joël – tuna buc suenter in num romontsch, ella Rumantschia sesenta ella denton dacasa. Oriundamein dad Odense en…
-
«Eu sun gnüda cunfruntada cun attachas in fuorma da telefons e chartas anonimas» - 15 minuts cun: Flurinda Raschèr Da Corina Gustin – Duonnas pon suottascriver contracts ed as pon vestir sco ch'ellas lessan – quai tuna evidaint - pero nun…
-
«Noss giat pareva adina dad avair nauscha luna ed era er uschiglio ina creativa pauc attractiva. Uschia è il giat Brutus naschì.» - 15 minuts cun: Yvonne Gienal Da Corina Gustin – Ils Babulins e lur aventüras chi cumparan sco cudesch, cd, videos e dafatta sco app in tuot ils idioms ed in…