Dad Annatina Nay - Gl’emprem mument: Ti vesas enzatgi. Chec extern. In scan da tgau entochen pei – da pei entochen tgau. Lais ti s'influenzar dall'emprem'impressiun visuala? Lu il chec intern. El ni ella arvan la bucca. Sia vusch plai buc a ti – ella di forsa enzatgei deplazzau. Ti teidlas, ti miras, ti fredas, ti sentas, ti giudicheschas e staupas immediatamein enzatgi en in truchet. Finius ei il maletg. Punct, proxim! Co giudicheschas ti? Tenor il proverbi engles: You never get a second chance to make a first impression – negina schanza per ina secunda impressiun? Ni eis ti l’objectivitad en persuna?
All’entschatta stat il pregiudezi
Sch’ei fuss aschi sempel! Nus vesin, registrein e giudichein pilpli immediat ed a monda subjectiva. Il camerier el restaurant lai dar in tschadun tschuf giun plaun. Tamazi! El ei buc el stan da far endretg siu job e sia coordinaziun ha el buc sut controlla. Naturalmein ch’el derscha proximamein in migiel aua sur meisa vi. Negina damonda! El duei midar sia lavur. El service san ins buc duvrar quei schani!
La dunna giuvna blonda cun calzers aults vestgida en pink ei ina tussi e perquei segir tuppa. Negina discussiun. Sch’ella di denton a nus ch’ella studegi matematica savein buc sche nus duein crer! Per propi? Quei sa buc esser. Quella di schulas. Ella ei segir vendidra el Tally Weijl – mo dat buca tier quei! Manzasera!
Tiu date menziunescha duront vossa emprema sentupada en ina construcziun laterala ch’el seigi cartents. En tiu tschurvi glischan las glischs d’alarm en tgietschen, ti audas sirenas e vesas tiu date gia sco commember dad ina secta – imagineschas che voss futurs affons vegnessan ad esser unfrendas da quella communitad religiusa, peglias tema e scappas ord l’ustria avon che ti damondas suenter e dattas a tiu date la schanza da s’explicar. Forsa vess el precisau en sia proxima construcziun sia posiziun. Mo el survegn negina secunda schanza. Insumma: Daco buc star lucs? Quei ei bein mo vies emprem date. Neginas obligaziuns. Neginas nozzas, negins affons, probabel era negin secund date, tgei fas pia quitaus?
Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:
-
-
L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
-
-
Adüna bun - cafè grischun
-
-
La Giuventetgna Rumantscha
-
-
-
Commentar e giudicar
Carstgauns giudiecheschan beinspert sur dad auters carstgauns. Quei schabegia automaticamein. Els giudicheschan tenor lur cumparsa ni lur sedepurtar. Ei drovi savens mo ina secunda per far in maletg dalla persuna visavi. Reveder in tal ch'ei gia francaus ei grev e drova beinvulientscha dad omisdus mauns. Tgei schabegia cun quels che san pér mussar lur potenzial tier la secunda egliada? Mintgaton drovi era in sguard empau pli precis.
Ei tiu maletg è miu maletg?
Meinsvart giudichein nus è tenor meinis dad auters. Il Pauli seigi in lunghurus e la Francisca ina paterliera. E sche nus enconunschin buca sezs quels dus, mein nus da quei anora che quei constetti naturalmein. Nus creein nos maletgs tenor las valetaziuns da tschels – meinsvart senza sedumandar sche quei che tschels raquentan constat propi!
Perquei eisi forsa tuttina necessari da schar passar duas, treis, forsa era tschun secundas avon che giudicar e da mintgaton far siu agen meini e siu agen maletg avon che da reparter buls e metter glieud en scatlas.
Text: A. Nay, Turitg
Fotografia: Pexels.com (CC0)
Suonda LATABLA!
►FA PART, commentescha sutvart!
+++ Il spiert da cuminanza è important ed uschia è mintgin bainvegni da sviluppar quist project cun nus; Igl è pussaivel da registrar events e nus publitgain Vossas novitads. Scha vus avais gust da contribuir in artitgel ans pudais trametter in e-mail sin This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
|
-
5 giadas quatter paraids
Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. Nossa lingua è noss da chasa, uschia in bonmot.…
-
5 giadas sco chaun e giat
Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. E ch’i dat nundumbraivlas locuziuns e proverbis cun animals, quai…
-
Ursina – ina vusch che connectescha corp ed olma
Da Benedetto Vigne - La chantautura sursilvana sesenta a Turitg ans surprenda cun ses segund portatun cumplessiv, l’album «When I Let Go».…
-
5 bels nums dad umens
Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. E che nums rumantschs èn bels, quai san era…