Da Benedetto Vigne – Avant in pèr emnas è cumparì il primalbum da las Rodas, il trio actual da Corin Curschellas.

Ins pudess bunamain dir che cun las Rodas haja Corin Curschellas chattà sia gruppa optimala, in trio reducì a l’accordeon da Patricia Draeger, al cello da Barbara Gisler ed a sia atgna vusch nunconfundibla – magari er la combo minimala adattada per quests dis pandemics. Ina formaziun che suggerescha intimitad e calma, che projectescha la structura d’ina fina manidla kammermusik. Ma uschè finas n’èn las Rodas betg!

L’accordeon tira endament la musica populara alpina, ma igl è evident che la gruppa na vul betg esser messa en truclets stilistics, e perquai cumenza ses emprim album, cumparì questa primavaira, gist cun ina skizza che oszillescha vagamain tranter jazz e tango. Igl è in fresco musical cun il titel «Zuckerbäcker»: Corin Curschellas propona qua in protestsong elvetic, confrontond regords ad in agen passà precar alpin cun la miseria ch’ans cuntanscha ozendi d’ordaifer sin bartgas naufragiantas, ma er cun il sfarlattim actual da nossas ritgezzas natiralas. Igl è in pamflet detg prosaic – Corin n’è qua betg la gronda poetessa, ma en la epoca «rappunza» dastg’ins senz’auter er esser placativa.

Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:

• 
  Shop online!
• 
  La Giuventetgna Rumantscha
• 
  Tel: 081 852 45 45
• 
  www.belain.ch
• 
  L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
• 
  Tel. 081 864 15 81
• 
  www.quartalingua.ch
• 
  Tel. 081 864 01 51
• 
  Adüna bun - cafè grischun

I dat en l’album anc ulteriuras chanzuns dialectalas tudestgas, pulitamain pli poeticas, duas scrittas da la chantautura gia avant onns per vuschs collegas e reprendidas uss en tunalitad «rodaica»: In purtret detg melanconic da la staziun principala da Turitg ed ina sgarschurusa ballada da strias cun trantertuns da Brecht e Weill. La vart tudestga vegn cumplettada d’ina spezia dad «alpsegen» onomatopaic e d’ina veglia chanzun gualsera che citescha las famusas lingias popularas svizras da «muschkchaatä» e «nägeli». Polyglotta sco adina preschenta la Curschellas er ina melodia detg flurusa ch’ella ha cumponì sin in text dal poet englais William Wordsworth, datond dal 1800.

Ma igl èn surtut ils chants rumantschs ch’ans interessan qua. E tge surpraisa frecha ans porscha il primalbum da las Rodas: Corin, la chantadura cun background sursilvan e dimora actuala a Rueun preschenta en tut nov chanzuns exclusivamain engiadinaisas! Ina casualitad. Tranter quellas il chant da balenas «Al mar», tenor ina poesia da Clo Duri Bezzola barmier, la represa d’ina da las pli bellas melodias da Corin Curschellas, cumparida oriund sin l’album «Valdun» dal 1997. E lura spiras autras chanzuns popularas ladinas, veglias e novas, da sautunzas, filunzas, lavunzas. Concret: «Donna donna vè a cha», «Saira per saira», «Laschiva gronda sü’l bügl». Ed uschè vinavant.

Grondius sco las Rodas vegnan da dar a mintga toc in’atgna tempra, in’atgna colur: quai tuna ina giada sco imni d’encreschadetgna, ina giada sco bella tarantella, ina giada vegn la melodia circumdada da musique concrète, ina giada ornada da ghirlandas creolas. E quella varietad gartegia a la gruppa grazia al chant chaud e baintemperà da Corin, al violoncello tentalus da la turgoviana Barbara Gisler, cumprovà tant en musica classica sco en quella populara. Ma surtut al talent arranschader da la zugaisa Patricia Draeger, in’instrumentalista universala ch’ha studegià classica moderna e jazz, ch’ha gia sunà ses accordeon per tut il mund enturn e che vala sco ina da las pli valerusas musicistas svizras da quests dis. Las Rodas - in ensemble che rocla e rolla bain!

->Rodas (r-tunes)

Text: Benedetto Vigne, text cumparì ils 3 da matg 2021 en La Quotidiana)
Fotografias: (c) Sava Hlavacek

Forsa er insatge per vus:

Da Benedetto Vigne – Fiona Fiasco alias Fiona Cavegn publitgescha ses emprim album «Forever Faking Memoirs» ubain «Regords trumpants per adina».

Avant in tempet hai jau menziunà en ina columna da LQ che a la musica da pop e rock rumantscha manchia in pau ina tscherta «modernitad», vul dir che noss chantauturs e nossas chantauturas zoppegian pelsolit davos ils trends dal temp, sa movan magari pulitamain dasper il zeitgeist. Ma i dat per cletg er excepziuns, pitschents hailaits en il detg grond microsmos chantautural da la Rumantschia. In da quels è la giuvna musicista Fiona Cavegn da Breil che delectescha dapi passa dus onns las tribunettas da Turitg e conturns cun sias chanzuns jazzusas bain ziseladas e ch’ha gia surprendì il mund «viral» cun ses videoclip feministic anti-bellet «Mona Lisa».

E quella chantautura e ghitarrista sursilvana ans surprenda uss cun ses emprim album polyglott «Forever Faking Memoirs». Gist davantor però las surpraisas relativas da l’ovra: Fiona na segna betg suletta l’album – ella vegn accumpognada d’in musicist che sa numna pumpusamain Melodiesinfonie. Rumantscha è tiers quai – sco il titel lascha sminar – mo ina unica da las otg chanzuns. E Fiona n’è betg pli Cavegn, ella ha tschernì per quest project il num d’art bunamain frivol Fiona Fiasco. «Quel tuna ualti cool e va era bein aprau, jeu parel magari da trer ils fiascos!» declera ella.

Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:

• 
  www.belain.ch
• 
  Adüna bun - cafè grischun
• 
  La Giuventetgna Rumantscha
• 
  Tel: 081 852 45 45
• 
  L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
• 
  Tel. 081 864 15 81
• 
  Tel. 081 864 01 51
• 
  Shop online!
• 
  www.quartalingua.ch

Anc ina resalva: «Up to date» èn il senn pli stretg è l’album be en sia tunalitad generala, stilisticamain sa mova il duo en las auas d’in jazz d’apero atemporal, masdiglià cun zinslas da bossanova e tifs da chantinella scutinada franzosa, gea, perfin ina scappada en il beat da tecno tempriv aud’ins en la rimnada. E propi da vairas chanzuns na san ins betg discurrer; ils tocs èn plitost ina spezia da texturas repetitivas, per part electronicas, per part analogas, sur las qualas ils dus spondan vuschs e figuras, cun in daletg e stimul nunditg.

E quai davent da l’emprim trac cun il bel titel «Brangelina Fanfiction»: Sur in loop da diversas tastadiras perlantas palaisa Fiona cun in sprechgesang lasciv-letargic che «plastic trees and yoga retreats mean nothing if you don’t love yourself». Vul dir che tut las ritgezzas e vanitads da quest mund na valan nagut sche ti n’has betg gugent tatez(za). E quell’aria autoconscienta feministica gira tras l’entir album. Il pli explicit en lez titel che stat sur ina skizza tropicalica cun trantertuns da blues: «Boys Suck» – per rumantsch schess’ins «buobs fan la chagia».

Danor natiralmain il buob Kevin Wettstein – l’um davos la «Melodiesinfonie» – che cumplettescha cun ses maun jazzus il spiert liber da Fiona. El, ch’ha gia publitgà diversas lavurs sco solist, surpiglia l’unic toc chantà gnugnond per dialect turitgais (cun ina strofa rumantscha da Fiona): «Ich hätt so gärn ich wär wo andersch». Tut insanua auter sa chatta er la chanzun finala «Pazienzia ei clav»: Qua tuna digital be pli la leva battaria, e qua lascha Fiona crudar daltut sias tempras frivolas, chantond en ina moda fitg pura, emoziunala – sco sche rumantsch na fiss betg fatg per la decadenza. Ina musicista cun bleras fatschettas, gea, cun in flair da «star» vegnent; en in lieu confessa ella schizunt: «My name is melody mistery».

A propos da up to date: Moderna è er la publicaziun da l’album «Forever Faking Memoirs» – el cumpara be sco «vegl» disc da vinyl (reciclà!) ubain sco uschenumnà download digital (giu da la renumada plattafurma musicala «bandcamp»), pertge che discs cumpacts èn oramai totalmain ord moda. Ed er betg «sexy», tenor Fiona. Sin youtube entaup’ins dal reminent dus clips dal duo che illustreschan cun bler gust l’atmosfera da sia musica («Brangelina Fanfiction», «Je suis avec toi»).

Fiona Fiasco & Melodiesinfonie: «Forever Faking Memoirs» (Radicalis/Bandcamp)

Text: Benedetto Vigne, cumparì ils 7 d’avrigl 2021 en La Quotidiana
Fotografias: (c) Fiona Cavegn, Paco Alborghetti

Forsa er insatge per vus: