Da Mario Pacchioli - Dottor Benino stezza la platta da fiug e stauscha sia caffetiera dalla vart. El carsina il pegl da siu tgaun Fidelio che sblucca cun gaudiment in brav ies, e scalfina tgeuamein tras il stgir zuler viers igl esch d’entrada per dar suatientscha al clom dil stgalin. Strusch ha el aviert igl esch, sefultschan enzacons radis da sulegl neuaden el stgir e serasan sco in teppi da glisch sperasen da zuler. Ella glischur dall’eschadira seprofilescha la siluetta dad in’imposanta stattura. La vestgida tradescha beinspert la contura dad ina dunna. Ina rassa tochen sut schanugl dalla quala puntgan dus taffers ventrels, ina barlana da launa selvadia ed in fazalet da tgau ch’emprova ton bein sco mal da tener empau a mistregn ina malfutida cavellera. Siu tahegem lai engiavinar ch’ella ei muntada a pei tochen si tier Dottor Benino. Ed ins sto dir che la via dil vitg entochen entasi tier la casa dil Dottore ei teissa dil gianter.
Cun in cordial « Buon giorno signora Lia » beneventa quel sia viseta marveglia. « Buon giorno, Dottor Benino » renda ella il salid cun vusch alterada, e mintgin da ses plaids ei interruts dad ina profunda buffada che fuorma mintgamai ina spessa brentina ell’aria freida dalla damaun. « Jeu sun leda che vus essas gia alerts, Dottore. - Tgei notg ! Miu tgau ! Jeu hai temiu ch’il sulegl seigi schulaus ella mar e che jeu vesi mai pli l’alva dil di - Oh ! Mia testa ! ». Cun ina vusch calma e senza far curvien envida Dottor Benino la Signora Lia ad entrar. Amiez il liung zuler retegn el siu pass davon in esch clar verd. El metta precautamein siu maun sil manètsch digl esch, volva si’egliada viers la Signora Lia, respira profundamein ed arva la porta. Signora Lia enconuscha bein quell’entrada. Ella seregorda dall’emprema ga ch’ella veva passau la sava da quei esch. Ella veva reteniu siu flad…
Gia d’affon piteva Signora Lia beinsavens da snueivlas dolurs dil tgau e schegie ch’ins veva fatg laguoter ella da tuttas sorts pellas e squitrau en ad ella da tuttas schlambrottas, in remiedi che vess silmeins pudiu tschessar empauet la suffrientscha dalla buoba, gliez vevan ins mai anflau. Cuntrari, cun mintga cura pigiuravan sias dolurs. Sco matta veva Signorina Lia lu priu cumbien sia sort e saveva che sulet il silenzi ed il stgir pudevan purtar ad ella in tec levgiament duront quellas uras da peina. Ella fuva ina giuvna sempla e honzelia che metteva els peis a negin nuot. Suenter scola veva ella fatg siu emprendissadi sil biro da vischnaunca da San Verdi, e quei cun inschign e premura. Inagada ch’igl emprendissadi era staus a fin, veva ella surpriu l’administraziun dalla controlla dils habitonts, ina plazza ch’ella ha salvau entochen oz. La recepziun dils novs conhabitonts, il brat cun ils convischins, il dar sclariment ed agid ed il scumiar plaschers e quitaus cun ils avdonts da San Verdi, quella responsabladad ha Signora Lia dall’entschatta enneu purtau cun passiun ed anim.
Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:
Ella luvrava gia in per onns sin vischnaunca cu ei veva in di giu num che la gronda casa verda sur il vitg seigi vegnida cumprada. Spert vevan ins schau ir ora la lerma ch’il cumprader seigi negin auter che Benedetto Benino, quei giuven student da chemia sicilian ch’eri vegnius avon onns a San Verdi per analisar l’aua dil dutg sur vitg. Ed era sch’ils pli giuvens enconuschevan buca quei famus Benedetto dil qual tuts raquintavan cun tonta glischur els egls, seregurdavan ils biars dil vitg da quei giuven ch’els vevan auncallura serrau el cor. Tgei che pudessi bein menar el anavos a San Verdi vegn onns pli tard, gliez sedumandava igl entir vitg. In bi di fuva el lu turnaus, silla plazza fontauna, sco lezza ga. E schegie ch’ei fuva l’ura dalla siesta vevan ins scalinau e spluntau vid mintga esch-casa per annunziar si’arrivada. Sil fiat era igl entir vitg serimnaus silla plazza fontauna per festivar il seveser cun Benedetto Benino. El fuva uss in um da biabein curont’onns. Sia bera nera, cunbein che meins spessa, fuva uss scultrida dad ina vart e sin siu nas purtava el fins egliers enramai cun in’eleganta montura dad aur. Siu surrir fuva restaus il medem, e mo ina ni l’autra rubaglia sil frunt tradeva ch’il temps veva embratschau el.
Tuts fuvan descendi silla plazza fontauna, tuts auter che la Signora Lia. Lezza fuva restada a casa en sia combra. Ella veva serrau ils barcuns dalla finiastra e semurtirava danovamein cun in punschent mal il tgau. Ins veva beinprest remarcau sia absenza, fuva ei gie ella che dueva accumpignar Benedetto Benino en sia nova dimora. Aschia veva il cauvitg menau persunalmein il niev conhabitont dalla via sur il vitg si viers la gronda casa verda. Entgin temps pli tard fuva la Singora Lia lu serendida si tier Dottor Benino per beneventar el a San Verdi e per seperstgisar da si’absenza il di dall’arrivada. Ella fuva aunc adina melna sc’in sterpin da sia davosa migrena. Quei veva Dottor Benino remarcau. E schegie ch’ella enconuscheva aunc buca il niev convivent, veva ella spert sentiu ina certa confidonza, ed havend tochen las ureglias veva ella svidau siu cor al nunenconuschent, raquintau da sias dolurs e da sias sufrientschas dapi tons onns. Dottor Benino veva tedlau cun attenziun e veva envidau Signora Lia ad entrar. Aunc mai avon veva ella mess in pei ella gronda casa verda sur il vitg. Amiez il liung zuler fuvan els stai eri davon igl esch clar verd, « Astgel jeu segidar cun vus ? » veva Dottor Benino dumandau la Signora Lia. Empau surstada da quella proposta, mo senza targlinar veva ella rispundiu cun in « Gie, bugen ! ». Els fuvan entrai. Davos quella porta veva ella scuvretg plein smarvegl il magnific patio dalla misteriusa casa verda sur il vitg da San Verdi. Sco sch’ella entrass en in mund magic veva ella contemplau cun in’egliada affonila e cun bucca aviarta quei liug embostgau da tuttas sorts plontas e caglias, jarvas e fluras ch’ella veva tochen quei di aunc mai viu en sia veta. Il patio fuva protegius dad in tetg da veider, in’ovra d’art, cumponida da tschiens e mellis scalgias da tuttas colurs. En lur unitad formavan quellas scalgias nundumbreivels maltgs, figuras, scenas dallas quater stagiuns. Igl unviern cun ina largia paletta da tuns blaus, la primavera cun in’infinita declinaziun da verds, la stad en ina sinfonia melna ed igl atun cun ina reha raccolta da cotschens. Tras il marviglius tetg penetravan ils radis da glisch e fittavan il spazi cun tons artgs sogn Martin. In giug da glisch che la pli frestga fantasia d’in affon vess buca pudiu inscenar cun dapli inschign. Sil fiat veva Signora Lia capiu che Dottor Benino fuva in um extraordinari. In sabi, veva ella tertgau… (la cuntinuaziun suonda)
Text e fotografia: Mario Pacchioli
Follow us:
-
5 giadas quatter paraids Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. Nossa lingua è noss da chasa, uschia…
15 da december 20211674 giadas -
5 giadas sco chaun e giat Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. E ch’i dat nundumbraivlas locuziuns e proverbis cun…
04 da november 20211768 giadas -
5 bels nums dad umens Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus. E che nums rumantschs èn bels, quai…
18 d'avust 20212117 giadas -
5 giadas sport tranter las lingias Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. E ritga cun opziuns per sa mover è era la…
21 da fanadur 20212171 giadas