Da Fadrina Hofmann -
Id es las quatter. Amo trais uras, lura cumainza quist spectacul darcheu. Mamma varà decorà circa mincha paraid e mincha comoda cun roba da Nadal: cullas glüschaintas, lametta, cranzins e chandailas dapertuot. I’s es dad esser minch’on furtünà chi nun arda giò la chasa. Pro’l bös-ch exagereschna eir mincha jada. Plü grond e meglder chi’d es, para dad esser lur devisa. E lura varà’la cuschina darcheu per ün battagliun inter. Minch’on as vessa fingià avuonda davo il seguond plat e lura vegn pro amo ün terz e quart, ün desert e l’ultim daja eir amo grassins cun grappa. Eu nu durmirà darcheu nüglia quista not. Bap paquettarà oura la Bibla ch’el ha iertà da seis bap e chi fa puolvra il rest da l’on. Pella mill’avla jada varana da tadlar l’istorgia da Nadal avant cha’ls uffants da meis fradgliuns – chi avant as varan zaclignà tuotta saira – pon as büttar süls paquets suot il bös-chin. Mamma sarà sco mincha jada dischillusa cha ningün nu less plü chantar chanzuns da Nadal e tanta Berta varà bavü in quel mumaint fingià talmaing grappa e vin ch’ella riarà per mincha remarcha sco üna giallina.

Eu dun ün sguard süls paquets per mia famiglia ch’eu n’ha preparà our in corridor. Üna piramida intera. Che sguazzöz. Plücofacil nu riva darcheu na da cuntantar tuot ils desideris. Tenor mai pudessan meis fradgliuns eir far üna glista da giavüschs sco lur uffants, lura ans pudessna spargnar ingrazchamaints vöds e vistas lungas. 

Lascha’m rivir la s-chaffa e tour oura ün pa büschmainta plü eleganta. Mamma metta grond pais lasura ch’eu nu vegna be in jeans la saira da Nadal, lapro eschna tantüna be in famiglia. Üna gronda famiglia, uf. Eu n’ha fingià uossa il sgrisch. Il plü jent vessa accumpagnà a Sara a Bali. Star al mar suot las palmas, leger, baiver cocktails, minchatant flirtar cun ün surfader. Che bel impissamaint! Mamma nu’m perduness quai mai. „Quai es tantüna la festa da la famiglia, la festa da l’amur“, disch’la minch’on cur ch’eu prouv da schmütschir l’orgia da mangiar e regalar. Fin uossa nun haja amo ris-chà da’m far propi our da la puolvra. 

Meis smartphone vibrescha. Ün what’s app. Ün nomer incuntschaint. „Sorry, nu riv listess na speravia. Il regal pel pitschen trametta per posta. El varà inamöd avuonda per paquettar oura hoz. Dast ün bütsch a meis figl da mai. D.“ 

Hm.

Che fetscha uossa cun quista infuormaziun? Scha l’adressata o l’adressat nu survain la novità spetta „il pitschen“ per nüglia a seis bap. E sch’eu scriv inavo a quist idiot chi lascha da la varta seis figl, trametta’l il messadi a la dretta persuna ed ün uffant varà ün Nadal trist. 

„Char D. Eu sun persvasa cha tü rivast listess amo da far straglüschir ils ögls dal pitschen cun gnir speravia. Tü amast nempe a teis mat ed el a tai. Tü sast jo eir cha teis figl es vairamaing l’unic important quista saira da Nadal. Grazcha per esser uschè ün bun bap. L’anguelin.“

Tramiss. 

Perche hast fat quai, tü cucca! Tü nun est mamma Teresa. Eu blastem cun meis spejel. La stinvetta es ün pa stretta ed eu stir sco üna narra. Lura vegna pro’l maisin da not e pigl oura il clinöz da nona. Amo mai nu til n’haja portà. Mamma varà plaschair. 

Quist mat nu’m lascha pos. Eu guard sül smartphone. Ingüna resposta. Lura pensa vi da mia famiglia gronda, dad ota, stantusa - üna famiglia chi tegna insembel sco la rascha. Meis bap nu vess mai laschà festagiar a no sulet Nadal. Mamma as dà adüna tanta fadia per celebrar la „festa da la famiglia“, „la festa d’amur“... Eu am svarguogn ün zich per meis impissamaints d’avant. Ed eir per meis deport i’ls ultims ons cur ch’eu n’ha adüna be supportà la festa da Nadal per pudair svanir davopro uschè svelt co pussibel darcheu in mia vita cun uorden e quietezza. 

Uossa amo ün zich bellet. Mia sour tschüffarà ün cuolp da’m verer talmaing schicca. Mantel, clav da l’auto e dar l’attacha a la piramida da paquets per rablar tuot ils regals aint in meis pitschen Fiat. Eu decid: Quista saira m’allegra sülla decoraziun, sülla tschainada, sül rier e bajaffar da meis fradgliuns, süls ögls glüschaints da lur uffants, süll’istorgia da Nadal da bap. Eu m’allegr dafatta ün zich sün tanta Berta...

Mezzanot. Meis cheu es greiv dal vin e da grappa. Sün curuna n’haja miss in lingia meis regals: cudeschs, buns, zambriöz dals uffants, ün schal. La stinvetta n’haja laschà aint per ir in let, il bellet lava eir davent pür daman. Mia tas-cha vibrescha. Ün what’s app.

Eu stun sü be precauta perquai cha meis vainter barbuoglia e’l cheu fa mal. Eu pigl oura meis telefonin our da la tas-cha. Il nomer incuntschaint. Üna fotografia. Ün hom chi tegna sün bratsch ad ün mattin da var trais ons e quel tegna sün bratsch ad ün teddy chi’d es bod uschè grond sco el svessa. Il pitschen glüscha sco ün pairin dal plaschair. L’hom eir. „Grazcha, anguelin“, staja scrit suot la fotografia.


Text e fotografia: F. Hofmann, Scuol

Suonda LATABLA!

---

---