Da Dominique Dosch - Igls treis students Curdin, Juliette e Larissa s’antopan regularmaintg aint igl Café Belvédère a Friburg ed on adegna da rachintar ensatge. I dat discussiuns profondas davart igls studis ed igl mond – pero betg sainza bavrondas allegrontas ed enqualtgi tgutgareias.
“Ma hallo Juliette!”, givla Larissa e l’ambratscha, schi spert tg’ella è zappada or digl auto. Ella mossa en reir lartg e las sias vestas èn cotschnas dall’agitaziun. Er Curdin sorta digl auto e zappa ve tar Larissa per la salidar. Cun en grond gest moss’la sen la tigia da lenn davos ella. “Seias bagnnias ainten la mia hetta!” Curdin sfrigna: “La tia hetta?” Larissa mossa segl VW. “Ed a tgi totga chel auto?”, zacchign’la anavos. La tigia schea sen en mot cun ena stupenta vista sen la val. Sen la pitschna terrassa arda gio igl fi per la grillada e treis giuvenils tschaintan ve dalla meisa da lenn. “Scu cattez? Ò prest schi ena bela vista scu’gl Belvédère, ni?”, dumonda Larissa scu sen guglias. “Igl è magnifique”, catta Juliette surriend. “Che paradiso...”, murmura Curdin contemplond la bela val Surses.
“Ist neida se bagn da Friburg?” Juliette dat digl tgea. “Flot che jau hai pudì vegnir cun tai davent da Casti, Curdin. Grazia fitg.” – “Da navot”, sbarbgliotta’l curtamaintg. Davent tgi Andi ò menziuno tgi la sia relaziun cun Davide seia an ena fasa delicata, so’l betg, scu tg’el duess sa depurtar anvers ella. Aint igl auto onigl bagn ruschano da chegl e da tschegl, ma naturalmaintg ò’l betg risco da dumandar ad ella tge tgi marscha igl mument. El peglia igls laschers or digl auto digls sies genitours ed igl sera cun la clav. Cun la bagascha sen givi suondigl a Larissa sen terrassa. “Dastga preschentar: Chegl è Juliette da Friburg, e Curdin cunaschez gio.” Las dus giovnas ed igl gioven igls saleidan. Larissa igls mossa la hetta ed els posan lour laschers ainten la stanza cun las madratschas. Sessour sa tschaintigl sper igls oters sen terrassa e gioldan igl suglegl dalla seira. Larissa procura tgi tots on ensatge da bever e cloma: “Sen las nossas vacanzas! Uu bel tgi ischas rivos!”
Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:
Els fon viva e baterleschan en mument ansemen. La giovna tgi tschainta da mang sanester da Juliette la dumonda: “E, plaigl se cò an Surmecr?” – “Bain, igl è grondius si qua.” La giovna dei: “Ia sung per cass Tiziana.” – “Fa plaschair. Tge fas ti uschia?” – “Ia lavur an furnareia. Perchegl vaia er dad ecr oz ad ouras.” – “Tge stos far?”, dumonda Juliette perplexa. Curdin tgi tschainta da mang dretg da Juliette sa storscha anavant per la vurdar surriend an fatscha. “Ella ò dad eir ad ouras. Sast, ella è ena dretga Sursettra e baita da chegl decr.”
“DeCR?”
“Uscheia deir, ferm...”, daclera Curdin. “Ah, dir? E pertge na discurras ti betg uschia?” – “Perchegl tg’el raschunga da chegl lommet da Casti”, rasponda Tiziana per Curdin. “Digl reminent igl pi bel dialect digl Surmeir. Chel è er igl pi manevel agl lungatg da scritgira surmiran!”, excloma Curdin. “Chel tgi exista bagnspert betg ple, perveia digl rumantsch grischun”, igl tainta Tiziana. “Perchegl sunga er cunter chel rumantsch grischun da...!” Juliette igl interrompa: “Ma jau chat quai bler pli simpel, che vus avais introducì il rumantsch grischun almain sco lingua da scrittira. Igl auter è gea in caos cun quels dialects ed idioms...” – “Ea per tè ègl simpel deir, damai tgi te ast pir amprandia igl lungatg gl’onn passo”, antscheva Curdin. “Ma per nocs vogl per grondas emoztgungs!!”, cuntinuescha Tiziana. “Ossa, ossa!”, fò Larissa tgi porta notiers cuppas cun differentas salatas. “Vous vez da vaseir tot er dalla vart practica...” – “E vez oss da magler e taschecr!”, cloma igl gioven tgi vign no cun las ampremas liongias. “Chegl è gio da nar, schi spert tg’ins tschainta cun en pêr students ve da meisa dattigl discussiuns nundetgas...”, commentescha l’otra giovna sfrignend.
Igls giovens meidan bagnspert lour raschienis an temas pi locs e gioldan la buna tschagna muntagnarda. Er cura tg’igl suglegl è gio dadei darandia restigl mievel oravant. Curdin giolda la cumpagneia da Juliette e da l’observar da taimp an taimp. Ella ò en’expressiun tot calma e beligna. Cura tgi Tiziana peglia cumgea dalla cumpagneia e tgi Larissa è profundada an en discurs cugls oters giovens, peglia Curdin anc en fons got dalla sia biera e risca finalmaintg da dumandar Juliette fitg da bass: “E... Scu ast te cugl ties... amei?” Igl pled flup igl para ossa mengia salop. La fatscha da Juliette davainta tot eira. Ella gioia en mument cun la servietta davant ella e tradescha alla finala: “Nus n’essan betg pli ensemen...” Er schi ena vousch ainten Curdin sa legra da chella nova, resta’l commuento dalla sia igleida. Ella para betg anc d’aveir maguno la separaziun. “Chegl am displai”, scutigna’l ed igls pleds sa saintan sincers. Juliette dat digl tgea ed ad ella gartegigl da surreir. “Quai fa immens bain a mai da vegnir si qua ed emblidar per in mument l’entir’istorgia.” – “Glez creia”, replitgescha Curdin e so, tgi tanscha per oz cun las dumondas.
Text: D. Dosch, Fribourg
Fotografia: Café du Belvédère, Fribourg
Suonda LATABLA!
-
Battabatterdigl Da Dominique Dosch: En batterdigl. Te ist en banchier superbi. Ena singula igleida tgi para d’eir tras pel ed…
06 da schaner 2021125 giadas -
La fin dal Nadal Da Benedetto Vigne. Straordinaris eran quels dis tranter Son Niclà e Nadal, quel mez december, marcà d’in spetgar fevril sin…
22 da december 2020293 giadas -
5 dumondas dal diavel Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus bain avunda. Atgnamain fiss l’advent il temp…
16 da december 2020305 giadas -
5 funky facts dal fascichel Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga. Quai savain nus bain avunda. Il mais passà è cumparì il…
17 da november 2020503 giadas