Dad Annatina Nay - Liunguriala ei il mument cura che l’uriala ei liunga – cura ins vuless bugen ch’il temps vargass pli dabot, perquei ch’ins tegn bunamein buca ora il temps che para aschi liungs. Cura haveis vus giu la davosa gada lungurus? Veis vus insumma mintgaton lungurus? Per mei hai jeu anflau massa recepts encunter liunguriala – aschia ch’jeu arrivel quasi mai tiel punct nua ch’jeu stoi dir: „Jeu hai lungurus!“ Forsa fuss ei denton mintgaton tuttina bien dad haver lungurus. Forsa mo per in cuort mument.

Lungurus hai jeu gia daditg buca pli giu. Ei marscha savens ton e sch’ei marscha buc, lu fetsch jeu marschar – in, dus messadis ni sms cheu – in telefon tscheu – enzatgi ha bein adina temps – da beiber in caffè – dad ir a kino – da far sport – da dar ina paterlada. E sche negin ha temps dun jeu in sguard sin facebook – ni instagramm per mirar tgei che marscha el mund da mes amitgs virtuals – e sche jeu hai liquidau quei, lu sai aunc adina leger novitads online! Dapi ch’jeu hai in smartphone hai jeu strusch temps da star patschific sin canapè e leger in cudisch. Igl entir mund schai en mes mauns, mia detta tacca vid igl apparat e decida tgei che marscha en quei mument. Quei ein las reglas dil giug virtual!

„Pokémon tgei?“

Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:

  • Shop online!
    Shop online!
  • La Giuventetgna Rumantscha
    La Giuventetgna Rumantscha
  • www.belain.ch
    www.belain.ch
  • Tel. 081 864 01 51
    Tel. 081 864 01 51
  • Adüna bun - cafè grischun
    Adüna bun - cafè grischun
  • Tel. 081 864 15 81
    Tel. 081 864 15 81
  • Tel: 081 852 45 45
    Tel: 081 852 45 45
  • www.quartalingua.ch
    www.quartalingua.ch
  • L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
    L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun


Avon entgins dis sun jeu ida a spass cun in’amitga. Sin in liung mir en in parc sesevan rodund trenta giuvnas e giuvens che miravan pitgiv sil display da lur telefonins. Els miravan, observavan e spitgavan. „Quels han segir lungurus. Tgei fan tons giuvenils pomai en quei liug? Negin che discuora in cun l’auter – igl ei ruasseivel e freid.“, hai jeu remarcau. Mia amitga ha mirau sin mei e ha rispundiu: „Probablamein giogan quels Pokémon Go!“ „Pokémon tgei?“, hai jeu dumandau. „In niev giug ch’ins gioga cul telefonin. Ti vas alla tscherca da Pokémons ed emprovas da pigliar els! E lu ston ins aunc rimnar differentas caussas, sco per exepel ovs.“ „Aha!“ Il giug perschuada buca diltut mei. „Forsa dess jeu quei giug sch’jeu havess lungurus. Mo gliez hai jeu gie mai!“ „Silmeins van quels giuvenils giuado e gioghan cun auters enstagl da star a casa avon il computer“, manegia mi’amitga.

„Quei ei tuttina in curios giug“, rispundel jeu.

In auter di traplel jeu memezza co jeu mon da via giu cul telefonin enta maun. Jeu mirel pitgiv e concentrau sil display. Dus giuvenils cloman suenter a mi: „Vus, vus!“. Jeu semeinel e sun surstada ch’els han manegiau mei. In damonda: „Dies vus era Pokémon Go?“ Tschel aschunta: „Nus vein anflau in Avatar – gest cheu speras. E buc lunsch da cheu datti aunc in secund!“ „Nana, jeu gioghel buc il giug da Pokémons! Mo, jeu giavischel a vus dus bien succes!“. Ils giuvens surrin e miran puspei sin lur telefonin ed jeu sperel ch’il Pokémon banduni beingleiti miu mintgadi.

Tic – tac…

Jeu mon vinavon da via giu e seregordel fleivlamein vid il sentiment ch’jeu vevel enqualgadas la dumengia suentermiezdi da plievgia sco buoba. Negin era dentuorn – ils fargliuns buca a casa – ella televisiun negins films interessants – ils cudischs sin cruna gia daditg legi – internet e telefonins deva ei buc. In sentiment sco sch’il temps stess eri, sco sch’jeu udess a passar las secundas tras in retardader. Tic – tac! Plitsch – platsch. Mintga singul daguot che curdava sin tetg. En quels muments lasch jeu propi encrescher per quei temps – e giavischel dad haver ozildi pli savens lungurus.

Text: A. Nay, Turitg
Emprima publicaziun: 2016
Fotografia: www.pexels.com

Suonda LATABLA!


Sustegnair

LATABLA è independenta e sa finanziescha tras sponsurs e donaturs

Vulais Vus sustegnair?

SUSTEGNAIR cun CHF 10.-


Dad Annatina Nay - Liunguriala ei il mument cura che l’uriala ei liunga – cura ins vuless bugen ch’il temps vargass pli dabot, perquei ch’ins tegn bunamein buca ora il temps che para aschi liungs. Cura haveis vus giu la davosa gada lungurus? Veis vus insumma mintgaton lungurus? Per mei hai jeu anflau massa recepts encunter liunguriala – aschia ch’jeu arrivel quasi mai tiel punct nua ch’jeu stoi dir: „Jeu hai lungurus!“ Forsa fuss ei denton mintgaton tuttina bien dad haver lungurus. Forsa mo per in cuort mument.

Lungurus hai jeu gia daditg buca pli giu. Ei marscha savens ton e sch’ei marscha buc, lu fetsch jeu marschar – in, dus messadis ni sms cheu – in telefon tscheu – enzatgi ha bein adina temps – da beiber in caffè – dad ir a kino – da far sport – da dar ina paterlada. E sche negin ha temps dun jeu in sguard sin facebook – ni instagramm per mirar tgei che marscha el mund da mes amitgs virtuals – e sche jeu hai liquidau quei, lu sai aunc adina leger novitads online! Dapi ch’jeu hai in smartphone hai jeu strusch temps da star patschific sin canapè e leger in cudisch. Igl entir mund schai en mes mauns, mia detta tacca vid igl apparat e decida tgei che marscha en quei mument. Quei ein las reglas dil giug virtual!

„Pokémon tgei?“

Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:

  • L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
    L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
  • www.belain.ch
    www.belain.ch
  • La Giuventetgna Rumantscha
    La Giuventetgna Rumantscha
  • Tel: 081 852 45 45
    Tel: 081 852 45 45
  • Adüna bun - cafè grischun
    Adüna bun - cafè grischun
  • Tel. 081 864 15 81
    Tel. 081 864 15 81
  • Tel. 081 864 01 51
    Tel. 081 864 01 51
  • www.quartalingua.ch
    www.quartalingua.ch
  • Shop online!
    Shop online!


Avon entgins dis sun jeu ida a spass cun in’amitga. Sin in liung mir en in parc sesevan rodund trenta giuvnas e giuvens che miravan pitgiv sil display da lur telefonins. Els miravan, observavan e spitgavan. „Quels han segir lungurus. Tgei fan tons giuvenils pomai en quei liug? Negin che discuora in cun l’auter – igl ei ruasseivel e freid.“, hai jeu remarcau. Mia amitga ha mirau sin mei e ha rispundiu: „Probablamein giogan quels Pokémon Go!“ „Pokémon tgei?“, hai jeu dumandau. „In niev giug ch’ins gioga cul telefonin. Ti vas alla tscherca da Pokémons ed emprovas da pigliar els! E lu ston ins aunc rimnar differentas caussas, sco per exepel ovs.“ „Aha!“ Il giug perschuada buca diltut mei. „Forsa dess jeu quei giug sch’jeu havess lungurus. Mo gliez hai jeu gie mai!“ „Silmeins van quels giuvenils giuado e gioghan cun auters enstagl da star a casa avon il computer“, manegia mi’amitga.

„Quei ei tuttina in curios giug“, rispundel jeu.

In auter di traplel jeu memezza co jeu mon da via giu cul telefonin enta maun. Jeu mirel pitgiv e concentrau sil display. Dus giuvenils cloman suenter a mi: „Vus, vus!“. Jeu semeinel e sun surstada ch’els han manegiau mei. In damonda: „Dies vus era Pokémon Go?“ Tschel aschunta: „Nus vein anflau in Avatar – gest cheu speras. E buc lunsch da cheu datti aunc in secund!“ „Nana, jeu gioghel buc il giug da Pokémons! Mo, jeu giavischel a vus dus bien succes!“. Ils giuvens surrin e miran puspei sin lur telefonin ed jeu sperel ch’il Pokémon banduni beingleiti miu mintgadi.

Tic – tac…

Jeu mon vinavon da via giu e seregordel fleivlamein vid il sentiment ch’jeu vevel enqualgadas la dumengia suentermiezdi da plievgia sco buoba. Negin era dentuorn – ils fargliuns buca a casa – ella televisiun negins films interessants – ils cudischs sin cruna gia daditg legi – internet e telefonins deva ei buc. In sentiment sco sch’il temps stess eri, sco sch’jeu udess a passar las secundas tras in retardader. Tic – tac! Plitsch – platsch. Mintga singul daguot che curdava sin tetg. En quels muments lasch jeu propi encrescher per quei temps – e giavischel dad haver ozildi pli savens lungurus.

Text: A. Nay, Turitg
Fotografia: www.pexels.com


FA PART, commentescha sutvart! 

+++ Il spiert da cuminanza è important ed uschia è mintgin bainvegni da sviluppar quist project cun nus; Igl è pussaivel da registrar events e nus publitgain Vossas novitads. Scha vus avais gust da contribuir in artitgel ans pudais trametter in e-mail sin This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

 

Forsa er insatge per Vus:


Da Rest Giacun Dermont -
La capacitad dad operaziuns dals computers è s’augmentada ils davos onns e decennis a moda rasanta. Baud u tard vegnan maschinas a superar il tscharvè uman. Il svilup dals ultims mais mussa ch’ils computers èn schi damanaivel sco anc mai a quest pass. Davart las consequenzas d’ina intelligenza artificiala superiura a la capacitad cognitiva umana sa lascha be specular. 

La primavaira da quest onn è ina novitad circulada tar las redacziuns da quest mund. Per l’emprima giada ha in computer battì in uman en il gieu da strategia chinais cun il num „Go“. Quest gieu sa basa sin in raster da lingias che sa cruschan. Sin quests puncts da cruschada vegnan posiziunads craps alvs u nairs. Mincha giugader emprova da conquistar tant spazi sin la tabla da gieu sco pussaivel. Per giugar a „Go“ n’èn betg mo necessarias capacitads logicas sco en schach, mabain era ina survista strategica e l’abilitad d’adattar la tactica en il decurs dal gieu. Per quests motivs n’ha enfin questa primavaira anc mai in computer battì in dals megliers gieuaders dal mund da „Go“. Ussa dentant ha la firma „Microsoft“ sviluppà in computer ch’è stà pipa da far quai. La maschina cul num „AlphaGo“ è vegnida construida aposta per quest intent.

Nov modus operandi

Durant ch’ils computers convenziunals sa basan sin algoritems relativamain simpels, agescha il nov computer a moda dal tuttafatg differenta. Ils emprims computers ch’han battì in dals megliers giugaders da schach lavuravan simplamain cun quintar ora tut las variantas pussaivlas e lura tscherner tala ch‘empermetta il meglier effect. Il nov computer da Microsoft, che ha batti in dals megliers giugaders da „Go“ dal mund, operescha dentant a moda differenta. El emprenda..

Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:

  • Tel: 081 852 45 45
    Tel: 081 852 45 45
  • www.quartalingua.ch
    www.quartalingua.ch
  • Tel. 081 864 01 51
    Tel. 081 864 01 51
  • Tel. 081 864 15 81
    Tel. 081 864 15 81
  • www.belain.ch
    www.belain.ch
  • Adüna bun - cafè grischun
    Adüna bun - cafè grischun
  • La Giuventetgna Rumantscha
    La Giuventetgna Rumantscha
  • L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
    L’Institut dal Dicziunari Rumantsch Grischun
  • Shop online!
    Shop online!


Da las datas da millis gieus dal passà e cun la simulaziun da milliuns situaziuns ha il computer quasi fatg in progress da sai ora, enfin ch’el è stà ferm avunda da gudagnar in gieu. Il sviluppaders dal sistem na san betg co ch’il computer è vegni a sia soluziun. L’analisa dals gieus ha mussà che nagin uman fiss vegnì sin l’idea d’agir a moda sco ch’il computer ha gieuà. En quest mument sa mussa ina tscherta autonomia da la maschina.

L’emanzipaziun da la maschina

Computers che sa sviluppeschan vinavant da sasez pon as sefidar sin ressursas d’operaziuns quasi illimitadas. Durant ch’il tscharvè uman sto adina puspè sa recrear po ina maschina lavurar permanentamain ed arrivar uschia ad ina intelligenza che superescha quella dal tscharvè uman. En quest mument perda l’umanità la controlla sur da la maschina. Nagin ha in’idea co che quest mund pudess vesair ora en l’era dal computer. Vegnan maschinas a schazegiar il carstgaun u vesan ellas en l’uman plitost in effet negativ per il mund ed emprovan da ragischar ora la creatura nuschaivla? Tegnan las maschinas forsa in di a nus umans per lur divertiment sco che nus faschain oz cun giats e tgauns? Vegn la tecnologia a s’unir cun il corp uman, datti forsa in di in „Chip-Tuning“ per il tscharvè? Divers scienziats da renum, sco per exempel Stephen Hawkins, emprovan dad avertir l’umanitad, ma probablamain senza success. I para ch’il svilup saja irretenibel. En quest sectur è l’umanità entrada en in grond gieu cun fin intscherta. Enfin ussa e Siri adina stada honzelia cun nus, nus pudain be sperar ch’ella n’haja betg ina vart tschelada che vegn a la glisch pir cur ch’ella è pli pussanta che nus.

Text: Rest Giacun Dermont, Cuira

 

 

FA PART! Co at plascha questa contribuziun? Commentescha sutvart!

+++
Il spiert da cuminanza è important ed uschia è mintgin bainvegni da sviluppar quist project cun nus; Igl è pussaivel da registrar events e nus publitgain Vossas novitads. Scha vus avais gust da contribuir in artitgel ans pudais trametter in e-mail sin This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Reclama:

Newsletter:

Adressa d'email:

Prenum:

Num:


POPULAR IN QUESTA CATEGORIA:

Il Project

30 da fanadur 2018

pinc e provocativ: Cura che ins entra in territori rumantsch na badan ins betg che ins è uss en il territori rumantsch: Ils nums dals lieus ed ils toponims èn...

5 giadas fitg fraid

14 da favrer 2018

Da Silvana Derungs (DRG) –  La lingua rumantscha è ritga, uschè ritga che nus pudessan atgnamain ans servir pli savens da sias bellezzas e ritgezzas – e da tut sias...

5 bellas chauras

10 da schaner 2018

Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga – uschè ritga che nus pudessan atgnamain ans servir pli savens da sias bellezzas e ritgezzas. Oz datti tschintg bellas...

Jeu spetgel ...

05 da december 2017

Dad Annatina Nay - Duas figuras en in toc da teater da Samuel Beckett. Estragon e Wladimir sesanflan en in liug buc definau, sin in stradun, sper ina plonta. Els...

5 bellas dunnas

16 da matg 2018

Da Silvana Derungs (DRG) –  La lingua rumantscha è ritga – uschè ritga che nus pudessan atgnamain ans servir pli savens da sias bellezzas e ritgezzas. Per exempel datti bels prenums, nizzaivels betg mo...

La columna - Chi chi nu tschercha chatta

28 da november 2017

Da Fadrina Hofmann - L’uman es ün chatschader e ramassader. La cumprouva n’haja a chasa in fuorma da duos uffants chi chattan roba da tour e mütschir. Ün insaj? Voilà...

5 feghers Franzos

18 da fanadur 2018

Da Silvana Derungs (DRG) – La lingua rumantscha è ritga – uschè ritga che nus pudessan atgnamain ans servir pli savens da sias bellezzas e ritgezzas. Per exempel quellas influenzadas...

La columna - Banadida telefomania

27 da matg 2020

Da Fadrina Hofmann - Chi nu cugnuoscha il mumaint da schoc scha’l telefonin es dandettamaing davent? Ed il sentimaint surleivgià cur ch’el cumpara darcheu? Il telefonin es dvanta nos cumpogn...

Go to top