increase font size 
Da Dominique Dosch -
En discurs particular an Costa Rica
Igl è l’alva digl de. Las ondas stretgan las rivas cotschnas-bregnas. Igl blo stgeir digl grond lai Arenal s’accorda cugl verd frestg digl gôt tropic agl conturn. Igls mulegns da vent giran an en cuntign sen la culegna d’ena vart digl lai. Da l’oter mang ascenda ena sponda erta se ainten las neivlas. Da lontan tgitta nonavant igl suglegl e crescha planget sur igl orizont. En vent ferm scatscha las neivlas spessas. Veaple è visibel dalla cresta tgi davainta pi e pi strètga. Igl gôt sparescha, l’erva vign pi stgersa ed i resta angal crappareia. E d’en mument an l’oter sa mossa igl piz arrundo digl vulcan imposant. El surpassa maiestousamaintg tot igls mots dalla cuntrada vischinanta. Da gliunsch s’annunztga pero la vousch dalla pi ota muntogna da Costa Rica, tgi regorda Arenal dalla sia otezza nunspectaculara da 1670 meters.
Chirripó: Ta mossast puspe eneda?
Arenal, brunclond: Angal schi dei tg’igls turists èn betg anc lavos.
Chirripó: En pêr catschadeis èn per franc gio agl ties pe e fon belas fotografias da tè…
Arenal: Chels am duessan zuflar aint igl crater!
Chirripó: Chegl survivessigl betg…
Arenal: Els peglian er nign risguard dalla sfera privata.
Chirripó: Betg angal igls turists.
Arenal: Mancumal! Igls indigens am on innundo igls peis cun chel lai da rampar smaladia. Ed am on piglia la vista cun chels mulegns ennervonts.
Chirripó: Ossa ta quieta. Betg tgi te survignst puspe en’attatga…
Arenal teira en pêr gedas fons igl flo.
Chirripó: Varda, tge belezza de tg’igl è! En’aria schi clera, la cuntrada sa mossa talmaintg precis scu gio dadei betg ple…
Arenal: Tge dattigl da nov digls dus oceans?
Chirripó: Las ondas digl Pacific èn tot oter tgi patgificas. Otas, selvadias e plagn forza. Igls surfists pon sa legrar oz. Alla Caribica è dantant nia tschif en turist digl current dalla mar e betg turno ple… Pero tge bela vista! Ia observ la lavada digl suglegl sur igl Atlantic…
Arenal: Ia sper tgi Irazù la mantgainta…
Chirripó: Vez anc adegna carplina?
Arenal, sa faschond grond: El blaga gugent dalla sia grondezza. Ma veira grondezza vign digl intern!
I boglia ainten el.
Chirripó, en po temaletg: Ma an general… ist stabil?
Arenal teira las spatlas. Magari vaia en po arseiras digl magung. Schiglio è tot an urden.
Grazia fitg a tut ils sponsurs da LATABLA:
Chirripó respeira surlivgia. El contaimpla en’urela las sias costas per vurdar schi tot seia anc a post. Gôts semperverds anzoglian las sias tgommas anfignen se tar la tschinta da 3400 meters sur mar. En toc pi anse sur erva e tgagliom schean igls lais d’en blo azur. El è losch dalla sia nateira, er sch’el ò nignas forzas sutteranas scu muntogna simpla… Cugls 3820 meters sur mar è’l igl pi ot piz tranter Guatemala e las Andas ed ò adegna la survista. Ensatge sa muainta. Chirripó varda se ed observa Poás agl lontan, tgi sa stenda e caschunga cotras ena bova.
Poás: Bun de bun onn!
Chirripó: Buenos dias. Ist bagn lavada?
Poás: Lavada cun l’ava e sainza lava. Igls mies lais ed igl mies magma restan igl mument noua tgi èn.
Chirripó: Chegl è quietont.
Poás: Vez pulit pulot?
Chirripó: Betg mal. E te, quants cafés ast gio gia oz?
Poás sfrigna. Davent tg’ella ò tarmenta plantaschas da café sen las sias costas è’la adegna da levsenn e plagn energeia. Ella è er egna digls vulcans igls pi activs a Costa Rica. Tiers chegl è’la davantada enorm flirtonta. Tge tgi è dètg problematic, damai tg’ella sezza sa catta tranter en pêr vulcans virils… Igls davos onns davigl adegna puspe dispetas furiousas cun erupziuns e fimem. Volcan Irazú vei ansomma betg gugent schi Arenal e Poás baterleschan l’egn cun l’oter. Ed el vala scu vulcan igl pi ot e privlous, perchegl tg’el periclitescha er la capitala San José.
Poás: Bel da vaseir tè puspe, Arenal. Te ta zoppas gugent davos las neivlas…
Arenal vign en po cotschen. El contaimpla la vulcana ainten la gleisch matutina, igls sies dus lais da crater sbrenzlan an en blo turchis profond. Tgi chegl vign angal or an bagn, painsa Cerro Chirripó observond igls dus vulcans agl lontan.
Text e fotografia: D. Dosch, Fribourg
►FA PART, commentescha sutvart!+++ Il spiert da cuminanza è important ed uschia è mintgin bainvegni da sviluppar quist project cun nus; Igl è pussaivel da registrar events e nus publitgain Vossas novitads. Scha vus avais gust da contribuir in artitgel ans pudais trametter in e-mail sin This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. |
Autura LATABLA dapi avust 2016 - Dominique Dosch (21) è carscheida se a Tinizong. Gio da pitschna anse ò‘la invento gugent istorgias, uscheia tg’ella è sa participada a diversas occurenzas da screiver rumantschas. Igl onn 2013 è nia publitgia igl sies roman da fantascheia “Sindoria” dalla Chasa Editura Rumantscha. Ossa abitescha ella a Friburg e fò en studi da psicologia, pedagogia e rumantsch.
